O autorach:
Agnieszka Popiel – dr nauk medycznych, lekarz psychiatra, psychoterapeutka (certyfikaty PTTPB, SITCC, EABCT), superwizor dydaktyk terapii poznawczo-behawioralnej (PTTPB). Na Uniwersytecie SWPS jest kierownikiem (wraz z dr Ewą Pragłowską) podyplomowej Szkoły Psychoterapii Poznawczo- -Behawioralnej, studiów podyplomowych w zakresie superwizji w psychoterapii poznawczo-behawioralnej, a także Centrum Badań Klinicznych i Doskonalenia Psychoterapii. Jest superwizorką w Klinice Psychiatrii, Stresu Bojowego i Psychotraumatologii w Wojskowym Instytucie Medycznym w Warszawie. Była inicjatorką powstania w 1998 roku Polskiego Towarzystwa Terapii Poznawczej i Behawioralnej, obecnie jest reprezentantką w European Association for Behavioural and Cognitive Therapies oraz członkinią Working Group on Training Standards w EABCT. W ramach programów TRAKT I–III prowadziła badania kliniczne nad traumą i zespołem stresu pourazowego, przede wszystkim pierwsze w Polsce badania porównujące skuteczność psychoterapii, farmakoterapii i leczenia skojarzonego PTSD. Opracowała protokół terapii poznawczej PTSD, którego główne założenia stanowią podstawę programu profilaktyki PTSD „Skuteczne działanie w stresie”. Jest autorką i współautorką wielu wystąpień konferencyjnych, prac badawczych i teoretycznych oraz podręczników poświęconych psychoterapii poznawczo-behawioralnej.
Bogdan Zawadzki – psycholog, profesor zwyczajny Wydziału Psychologii Uniwersytetu Warszawskiego, w latach 2008–2015 kierownik Interdyscyplinarnego Centrum Genetyki Zachowania UW, od 2005 roku kierownik Pracowni, a później Zakładu Psychologii Temperamentu UW. Od ponad dwudziestu lat w swoich badaniach skupia się na temperamencie, strukturze osobowości, genetyce zachowania i psychopatologii. Prowadził badania ofiar powodzi, pożarów i wypadków komunikacyjnych, poświęcone uwarunkowaniom PTSD i terapii zaburzeń potraumatycznych, w ramach grantów europejskich i krajowych (pro gramy TRAKT). Kolejny krok na drodze do wypełnienia luki między psycho logią osobowości, poznawczą i kliniczną stanowiło otrzymanie w 2013 roku, w uznaniu dorobku naukowego, prestiżowego grantu Maestro, umożliwiającego realizację projektu „PTSD: diagnoza – terapia – profilaktyka”, którego część stanowi program „Skuteczne działanie w stresie”. Za wkład w badania nad skutecznością terapii i profilaktyki PTSD przyznano mu w 2018 roku status Członka Honorowego Towarzystwa Terapii Poznawczej i Behawioralnej.
Ewa Pragłowska – dr nauk humanistycznych, specjalista psychologii klinicznej, psychoterapeuta i superwizor psychoterapii poznawczo-behawioralnej. Posiada certyfikaty psychoterapeuty: Polskiego Towarzystwa Terapii Poznawczej i Behawioralnej, European Association for Behavioural and Cognitive Therapies i Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego oraz superwizora dydaktyka PTTPB. Do 2006 roku pracowała na Oddziale Chorób Afektywnych II Kliniki Psychiatrycznej Instytutu Psychiatrii i Neurologii w Warszawie. W latach 2008–2018 współkierownik części klinicznej, superwizor i psychoterapeuta w programach badawczych TRAKT I–III, dotyczących między innymi skuteczności terapii metodą przedłużonej ekspozycji u pacjentów z PTSD. Współkierownik podyplomowej Szkoły Psychoterapii Poznawczo-Behawioralnej Uniwersytetu SWPS w Warszawie, Sopocie, Wrocławiu, Katowicach, Poznaniu i Rzeszowie, a także studiów podyplomowych w zakresie superwizji w terapii poznawczo-behawioralnej. Zajmuje się psychoterapią poznawczo-behawioralną w praktyce klinicznej, badawczej, terapeutycznej i superwizyjnej.
Paweł Habrat – psycholog sportu, psycholog olimpijski Polskiego Komitetu Olimpijskiego, członek Sekcji Psychologii Sportu Polskiego Towarzystwa Psychologicznego i podkomisji psychologicznej w Komisji Medycznej Polskiego Komitetu Olimpijskiego. Od 2006 roku współpracuje z Polskim Związkiem Tenisa (psycholog reprezentacji Polski Davis Cup i Fed Cup). Obecnie współpracuje z klubem Lechia Gdańsk i reprezentacją Polski piłkarzy ręcznych. Psycholog reprezentacji Polski w piłce nożnej podczas Euro 2012. Współpracował z takimi zespołami ekstraklasy, jak Polonia Warszawa, Jagiellonia Białystok i KGHM Zagłębie Lubin. Współautor narzędzi diagnostyczno- treningowych dla sportowców oraz publikacji z zakresu psychologii sportu, między innymi: Pod presją. Jak wytrzymałość psychiczna pomaga zwyciężać (z Jerzym Dudkiem), Uwierzyć w wygraną, Uwierzyć w wygraną – raz jeszcze oraz Tennis mental game secrets. Wykładowca w Wyższej Szkole Trenerów Sportu oraz na Uniwersytecie SWPS. Współpracownik w projekcie badawczym „PTSD: diagnoza – terapia – profilaktyka”, prowadził badania i był trenerem w programie „Skuteczne działanie w stresie”.
Patrycja Gajda – psycholog, certyfikowany psychoterapeuta poznawczo- -behawioralny Polskiego Towarzystwa Terapii Poznawczej i Behawioralnej, wykładowca na Wydziale Administracji i Nauk Społecznych Politechniki Warszawskiej. Obecnie w trakcie szkolenia do uzyskania certyfikatu terapeuty schematu. Praktykę kliniczną prowadzi w Centrum Terapii Dialog w Warszawie. W ramach projektu badawczego „PTSD: diagnoza – terapia – profilaktyka” prowadziła psychoterapię pacjentów z PTSD (program TRAKT III) i badania w części „Profilaktyka” oraz była trenerką w programie „Skuteczne działanie w stresie”.
Patronat:Polskie Towarzystwo Terapii Poznawczej i Behawioralnej im. Zdzisława BizoniaPolskie Towarzystwo Badań nad Stresem TraumatycznymWydział Psychologii Uniwersytetu WarszawskiegoUniwersytet SWPS
Spis treściPrzedmowa
Część 1Profilaktyka PTSD
Zamiast wstępu: krótka historia z morałem
Rozdział 1Definicja podstawowych pojęć
1.1. Trauma i zdarzenia traumatyczne
1.2. Traumatyzacja zawodowa
1.3. Zaburzenia potraumatyczne
Rozdział 2Profilaktyka
2.1. Klasyfikacje działań profilaktycznych
2.2. Profilaktyka zaburzeń potraumatycznych
Rozdział 3Profilaktyka pierwszego stopnia zaburzeń potraumatycznych – przegląd badań
3.1. Profilaktyka narażenia na traumę
3.2. Przedurazowe wzmacnianie rezyliencji
3.3. Podsumowanie
Rozdział 4Profilaktyka drugiego stopnia zaburzeń potraumatycznych – przegląd badań
4.1. Profilaktyka PTSD u wszystkich osób, które doznały traumy
4.2. Profilaktyka PTSD u osób, które wykazują objawy ASD po traumie
4.3. Podsumowanie
Część 2Program profilaktyki PTSD „Skuteczny w stresie”: założenia teoretyczne i badanie skuteczności
Rozdział 5Założenia programu „Skuteczny w stresie”
Rozdział 6Opracowanie programu szkolenia profilaktycznego
Rozdział 7Przebieg badań nad oceną skuteczności szkolenia profilaktycznego
7.1. Badana grupa
7.2. Zastosowane narzędzia badawcze
Rozdział 8Wyniki badań
8.1. Subiektywny poziom wiedzy i umiejętności radzenia sobie ze stresem
8.2. Poziom poczucia skuteczności radzenia sobie z traumą
8.3. Subiektywny poziom wiedzy i umiejętności radzenia sobie ze stresem oraz poczucia skuteczności radzenia sobie z traumą w badaniu follow-up
8.4. Subiektywna ocena satysfakcji ze szkolenia oceniana w badaniu follow-up
8.5. Predyktory objawów PTSD
8.6. Temperament – reaktywność emocjonalna
Rozdział 9Podsumowanie
Część 3„Skuteczny w stresie” – materiały edukacyjne
Rozdział 10Przebieg szkolenia
Bibliografia