Ogromnym walorem trafiającego w Państwa ręce programu terapeutycznego jest to, że odwołuje się on do metod o udowodnionej empirycznie skuteczności w leczeniu zaburzenia obsesyjno-kompulsyjnego, równocześnie uwzględniając kontekst rozwojowy i rodzinny młodych pacjentów.
Zaburzenie obsesyjno-kompulsyjne występuje u około 1–2% osób w wieku rozwojowym i z reguły ma charakter przewlekły. Nieleczone bardzo utrudnia codzienne funkcjonowanie młodego człowieka, a także może zakłócać osiąganie przez niego kolejnych etapów rozwoju na poziomie adekwatnym do wieku.
Niniejszy podręcznik wypełnia lukę na polskim rynku wydawniczym i stanowi doskonałą pomoc dla terapeutów pracujących z młodymi pacjentami, których głównym problemem jest zaburzenie obsesyjno-kompulsyjne. Badania pokazują, że najbardziej skuteczną formą pomocy osobom dotkniętym tym zaburzeniem jest terapia poznawczo-behawioralna, a zwłaszcza terapia oparta na ekspozycji i powstrzymaniu reakcji.
Zaproponowany przez autorki program terapii poznawczo-behawioralnej jest tym bardziej unikatowy, że przeznaczony jest dla dzieci w wieku 5–8 lat. Składa się z podręcznika terapeuty i poradnika pacjenta, który ma pomóc rodzinom ćwiczyć i stosować umiejętności opanowane wcześniej w trakcie sesji z terapeutą. Zarówno dziecko, jak i jego bliscy poznają narzędzia dostosowane do poziomu rozwojowego tak małego dziecka, co ułatwia wdrażanie terapii ekspozycji i powstrzymania reakcji. Terapia składa się z dwunastu sesji realizowanych w ciągu czternastu tygodni. W niektórych sesjach uczestniczą sami rodzice, w innych rodzice z dzieckiem. Integralnym elementem programu są regularne ćwiczenia między sesjami, których wykonywanie znacznie ułatwiają formularze zamieszczone w poradniku pacjenta.
Podręcznik zawiera bardzo przystępną psychoedukację na temat samego zaburzenia, jak również na temat metod pracy z dzieckiem. Autorki podkreślają jednak konieczność dopasowania terapii do potrzeb konkretnego pacjenta i jego rodziny, przy uwzględnieniu wszystkich najważniejszych elementów programu terapeutycznego. Im młodsze jest dziecko, tym większego wsparcia i zaangażowania bliskich potrzebuje. Co istotne, terapia powinna – zdaniem autorek – być oparta na współpracy z dzieckiem, a nie wymuszana na dziecku.
Podręcznik zawiera także kwestionariusze diagnostyczne, które nie tylko ułatwią terapeucie diagnozę, ale również pomogą w monitorowaniu zmian zachodzących w trakcie terapii.
Z wielką radością przyjmuję dostępność na polskim rynku wydawniczym kolejnego programu terapeutycznego o udowodnionej empirycznie skuteczności, tym bardziej że jest to pierwsza publikacja, która prezentuje podejście terapeutyczne dopasowane do potrzeb dzieci cierpiących na wczesnodziecięcą postać zaburzenia obsesyjno-kompulsyjnego oraz ich rodzin.
Ida Derezińska
psycholog kliniczna, psychoterapeutka dzieci i młodzieży, superwizorka psychoterapii poznawczo-behawioralnej, SWPS Uniwersytet Humanistycznospołeczny - Szkoła Psychoterapii Poznawczo-Behawioralnej