KSIĄŻKA OTRZYMAŁA NAGRODĘ EDUKACJA XXI
Trzeci tom zbioru esejów pod redakcją naukową profesor Marii Dudzikowej i profesor Marii Czerepaniak–Walczak stanowi kontynuację i wzbogacenie interdyscyplinarnej dyskusji rozpoczętej w tomie 1 Wychowania. Redaktorki po raz kolejny zaprosiły do niej zarówno teoretyków i praktyków wychowania, jak i specjalistów innych dziedzin humanistycznych. Motywem nadającym ramy tej dyskusji są pytania: Czym jest wychowanie? Dzięki czemu jest tym, czym jest i czym różni się od innych procesów rozwoju osoby i zmiany społecznej? Czy i jak jest możliwe wychowanie dzisiaj? Ku jakiemu światu wychowywać? Poprzez jakie procesy, w jakich kontekstach, z jakim skutkiem? Intencją Redaktorek jest, aby czytelnik na te i zbliżone pytania, z jednej strony znajdował sugestie i projekty odpowiedzi, z drugiej zaś by ułatwiały mu samodzielne odkrywanie nowych wątków i konstruowanie własnych kategorii opisu i interpretowania współczesnych zjawisk wychowawczych oraz stawianie własnych pytań i obieranie dróg poszukiwania odpowiedzi.
Trzeci tom obejmuje studia i eseje skupione na dyskusji wokół wychowania: Kto, w jakich okolicznościach, za pomocą jakich środków realizuje projekty rozwoju człowieka i zmiany społecznej w złożonych warunkach XXI wieku? Autorzy w głównej mierze skupiają się na osobie wychowawcy i rzeczywistości szkolnej, w jakiej wypełnia on swoją misję. Jakie wymagania przed wychowawcą stawia ta współczesna, wciąż zmieniająca się rzeczywistość? Jak piszą Redaktorki we Wprowadzeniu:
[…] propozycje odpowiedzi na postawione już pytania – kto, to znaczy jacy wychowawcy, poprzez jakie procesy, w jakich kontekstach, z jakim skutkiem – są otwarte. Zamieszczone w tym tomie eseje ukazują tylko niektóre wątki wymagające rozwinięcia i poszerzenia o nowe zjawiska i nowe elementy. Przykładem tego mogą być teksty polonistów, które pisane ponad dwa lata temu, nabierają proroczej wizji w kontekście toczonej obecnie batalii o kanon lektur szkolnych. Jeśli do tego dodamy zjawiska ideologii konsumeryzmu zadomawiające się w instytucjach edukacyjnych, administracyjne zawłaszczanie sfery estetycznej (mundurki), biurokratyczne organizowanie i nadzorowanie przestrzeni intymnej (kamery) oraz towarzyszące tym działaniom wywłaszczanie naturalnych (rodziców) i profesjonalnych wychowawców z ich funkcji, otrzymujemy rosnącą skalę złożoności kontekstów wychowania.
Wprowadzenie
Notki o autorach
1. Henryka Kwiatkowska: Tożsamość wychowawcy
2. Stanisław Dylak: W cieniu własnej wiedzy – między pewnością a bezradnością wychowawcy
3. Renata Wawrzyniak-Beszterda: Język w wychowaniu. Neutralne medium czy narzędzie wpływu?
4. Ewa Bochno: Nieprzypadkowe spotkania, czyli o rozmowie w wychowaniu
5. Wiesława Limont: „Stań na ramionach gigantów”, czyli uczeń zdolny jako problem wychowawczy
6. Dariusz Chętkowski: „Co wygrałem, co przegrałem a co diabli wzięli”. Z doświadczeń wychowawcy klasy
7. Sylwia Klichowska: Ocena z zachowania – Sens czy bezsens?
8. Justyna Nowotniak: Ukryty program wychowania
9. Maria Mendel: Ometkowane serce szkoły
10. Józef Pielachowski: Mocne i słabe strony wychowania w szkole (Nie) prześmiewcze refleksje długoletniego praktyka
11. Stanisław Bortnowski: Czy literatura piękna przyda(je) się jeszcze wychowaniu? Z perspektywy dydaktyka literatury
12. Dariusz Chętkowski: Czy literatura piękna przyda(je) się jeszcze wychowaniu? Z doświadczeń nauczyciela polonisty
Indeks nazwisk
Indeks rzeczowy
