Konrad Ambroziak – doktor nauk humanistycznych w zakresie filozofii, terapeuta poznawczo-behawioralny, terapeuta motywujący i trener dialogu motywującego. Autor artykułów na temat terapii poznawczo-behawioralnej. Członek Polskiego Towarzystwa Terapii Poznawczo-Behawioralnej, Polskiego Towarzystwa Terapii Motywującej i Motivational Interviewing Network of Trainers. Ukończył szkolenie superwizyjne z terapii poznawczo-behawioralnej organizowane przez Centrum Terapii Poznawczo-Behawioralnej i Oxford Cognitive Therapy Center i jest superwizorem Centrum Terapii Poznawczo-Behawioralnej. Pracował z dorosłymi ofiarami przemocy i ich dziećmi, a także z dziećmi krzywdzonymi w ośrodkach interwencji kryzysowej oraz w Fundacji Dzieci Niczyje. Pracuje z młodzieżą i dorosłymi dotkniętymi zaburzeniami: zachowania, depresyjnymi, lękowymi i osobowości, a także ADHD. Jest autorem wielu artykułów dotyczących terapii poznawczo-behawioralnej oraz zagadnień związanych z uprzedzeniami. Od wielu lat uczy psychoterapii w Centrum Terapii Poznawczej i Behawioralnej oraz Szkole Psychoterapii Crescentia.
Artur Kołakowski – doktor nauk medycznych, specjalista psychiatrii oraz psychiatrii dzieci i młodzieży. Współautor książek: Zaburzenia zachowania u dzieci. Teoria i praktyka, ADHD. Zespół nadpobudliwości psychoruchowej. Przewodnik dla rodziców i wychowawców, ADHD w szkole. Jak pracować z dzieckiem z zespołem nadpobudliwości psychoruchowej oraz Sposób na trudne dziecko. Przyjazna terapia behawioralna – wyróżnionej Nagrodą Teofrasta dla najlepszej psychologicznej książki popularnonaukowej 2011 roku. Zawodowe doświadczenie zdobywał w Klinice Wieku Rozwojowego oraz w II Klinice Psychiatrycznej Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego. Pracował w wielu poradniach przyjmujących dzieci, nastolatki i dorosłych z problemami emocjonalnymi i psychicznymi, obecnie pracuje w ośrodku Poza Schematami, gdzie zajmuje się przede wszystkim diagnozą i leczeniem dzieci i młodzieży. Jest również psychoterapeutą poznawczo-behawioralnym, a od 2005 roku – certyfikowanym superwizorem dydaktykiem Polskiego Towarzystwa Terapii Poznawczej i Behawioralnej. Od wielu lat uczy psychoterapii, dawniej w Centrum CBT, Centrum Terapii Poznawczej i Behawioralnej oraz Fundacji Rozwoju Psychiatrii i Psychoterapii, obecnie w Szkole Psychoterapii Crescentia.
Klaudia Siwek – psycholog i psychoterapeutka, certyfikowana terapeutka poznawczo-behawioralna z zamiłowaniem do terapii systemowej i psychodynamicznej. Posiada certyfikat terapii metodą EMDR wydany przez Uniwersytet w Birmingham i atestowany przez Europejskie Towarzystwo Terapii EMDR. Jest absolwentką studium diagnozy i pomocy psychologicznej dla dzieci wykorzystywanych seksualnie organizowanego przez Fundację Dajemy Dzieciom Siłę. Współautorka książki Zaburzenia psychiczne i rozwojowe dzieci a szkolna rzeczywistość. Od kilkunastu lat zawodowo związana z Oddziałem Psychiatrii Dziecięcej w Józefowie, gdzie zajmuje się diagnozą i terapią dzieci i młodzieży cierpiących z powodu zaburzeń lękowych, depresji, agresji i autoagresji oraz zaburzeń odżywiania. Pracuje także z dziećmi i dorosłymi zmagającymi się ze skutkami zdarzeń traumatycznych (terapia ofiar katastrof, wypadków, przemocy domowej i rówieśniczej oraz innych form krzywdzenia). Prowadzi grupy wsparcia dla rodziców dzieci z zaburzeniami odżywiania. Biegła sądowa w sprawach dotyczących przemocy i nadużyć seksualnych. Szkoli psychologów i terapeutów. Prywatnie mama dwóch córek. Miłośniczka podróży, sportów zimowych oraz muzyki filmowej.
Patronat:
Polskie Towarzystwo Terapii Poznawczej i Behawioralnej
Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę
Poradnia Poza Schematami
Polskie Towarzystwo Terapii Motywującej
Porcelanowe Aniołki
SPIS TREŚCIPodziękowania
Wstęp, czyli dla kogo i o czym jest ta książka
Część 1
Depresja jako poważna choroba
Wprowadzenie
Rozdział 1Sytuacja rozwojowa nastolatków: trudności i wyzwania okresu dorastania
1.1. Etapy dorastania
1.2. Budowanie tożsamości
1.3. Konflikt pokoleń?
1.4. Grupa rówieśnicza
1.5. Marzenia i wyobraźnia
1.6. Funkcjonowanie poznawcze
1.7. Funkcjonowanie emocjonalne
1.8. Funkcjonowanie społeczne
Rozdział 2Czym jest depresja
2.1. Czy depresja jest chorobą?
2.2. Jak częsta jest depresja?
2.3. Po czym możemy rozpoznać, że nastolatka czy nastolatek choruje na depresję
Rozdział 3Kryteria diagnostyczne, czyli kiedy lekarz i psycholog wiedzą, że pacjent choruje na depresję
3.1. Kryteria diagnostyczne depresji
3.2. Skąd się bierze depresja, czyli dlaczego moje dziecko zachorowało?
Rozdział 4Czy pogorszenie funkcjonowania nastolatka zawsze
świadczy o depresji, czyli diagnoza różnicowa
4.1. Pojedynczy epizod depresji a depresja nawracająca (choroba afektywna jednobiegunowa)
4.2. Inne rodzaje zaburzeń nastroju
4.3. Zaburzenia, które można pomylić z depresją i które mogą z nią współwystępować
Rozdział 5Wpływ depresji na myślenie i na emocje: niska samoocena, samooskarżanie, smutek i pustka
5.1. Model poznawczy
5.2. Przekonania kluczowe i schematy
5.3. Osobowości autonomiczna i socjotropiczna
5.4. Sposoby radzenia sobie i sztywność poznawcza
5.5. Triada poznawcza
5.6. Model atrybucji
5.7. Zniekształcenia poznawcze
5.8. Ruminacje
5.9. Błędne koła w depresji
Rozdział 6Wpływ depresji na zachowanie: używki, komputer, samookaleczenia i inne
6.1. Sięganie po substancje psychoaktywne (używki)
6.2. Jeszcze o alkoholu
6.3. Korzystanie z komputera i internetu
6.4. Anoreksja jako maska depresji
6.5. Samookaleczenia
Rozdział 7Samobójstwa dzieci i młodzieży
7.1. Rozpowszechnienie samobójstw
7.2. Myśli, groźby, tendencje i czyny samobójcze
7.3. Ocena ryzyka samobójstwa
7.4. Czynniki ryzyka samobójstwa
7.5. Co robić, gdy dziecko zgłasza myśli samobójcze?
Część 2Leczenie depresji
Rozdział 8Czy depresja wymaga leczenia?
8.1. Gdzie szukać pomocy, czyli kto potrafi leczyć depresję
8.2. Podstawowe zasady leczenia depresji
8.3. Plan bezpieczeństwa, czyli uwaga na myśli i tendencje samobójcze
8.4. Skuteczność leczenia
Rozdział 9Psychoterapia
9.1. Na czym polega psychoterapia?
9.2. Rodzaje psychoterapii w leczeniu depresji
9.3. Jak wybrać psychoterapeutę?
9.4. Zasady prowadzenia psychoterapii
9.5. Rola rodziców w psychoterapii i leczeniu depresji u nastolatków
Rozdział 10Farmakoterapia
10.1. Leki stosowane w leczeniu depresji u nastolatków
10.2. Środki ostrożności w leczeniu depresji
Rozdział 11Leczenie w szpitalu
11.1. Dostępne formy leczenia szpitalnego
11.2. Wskazania do leczenia szpitalnego
11.3. Decyzja o hospitalizacji
11.4. Obawy dotyczące stygmatyzacji
11.5. Przyjęcie na oddział
11.6. Korzyści płynące z pobytu na oddziale
11.7. Kiedy dziecko nie chce opuścić oddziału
11.8. Życie pod kloszem
11.9. Strach przed powrotem do codzienności
11.10. Towarzystwo rówieśników w szpitalu
Komiks psychoedukacyjny 1
Leczenie chorób psychicznych
Komiks psychoedukacyjny 2
Psychoterapia depresji
Bibliografia